Himalaista i pszczelarz

Należał do odkrywców, którym dana była radość wypełniania białych plam na mapie Ziemi. Urodził się 20 lipca 1919 r. w Auckland w Nowej Zelandii. W dzieciństwie był chorowity i nieśmiały. Matka nauczycielka z ambicjami, posłała go do szkoły zbyt wcześnie. Szkołę podstawową ukończył dwa lata
przed terminem, za to z bagażem kompleksów. Nietypowe na tamte czasy doświadczenie w zimowej wspinaczce w górach zdobył dzięki …pszczołom.

Ciężka praca

Srogi ojciec zmuszał jego i brata do ciężkiej pracy w pasiece. Jedynie zimą, kiedy pszczoły spały, miał chwilę dla siebie. Wybierał się wtedy w góry. Najczęściej chodził po nich samotnie. Dopiero tam poczuł wolność. Któregoś dnia obserwował w schronisku dwóch wspinaczy adorowanych przez
kobiety i doszedł do wniosku, że ma nieciekawe życie. Potem stojąc już na pobliskim szczycie postanowił, że pójdzie na wojnę, a jeśli przeżyje zostanie alpinistą.

Wyprawy i sukcesy

W latach 1951 – 1952 uczestniczył w trzech wyprawach himalajskich, 29 maja 1953 jako pierwszy człowiek w historii świata wraz z Szerpia Tenzingiem Norgayem zdobył szczyt Mount Everest (8848 m. n.p.m.) Do historii przeszły jego słowa wypowiedziane po zejściu ze szczytu Everestu: „W końcu załatwiliśmy skurczybyka”. Nie przypuszczał nawet, że za pośrednictwem BBC usłyszał je cały świat. Za to dokonanie zastał uhonorowany przez królową angielską Elżbietę II tytułem szlacheckim, natomiast Nowa Zelandia umieściła podobiznę Hillarego na pięcio dolarowym banknocie, czyniąc go pierwszą osobą, która znalazła się na banknocie za życia.

W latach 1954-1967 kierował wyprawami nowozelandzkimi w Himalaje i na Antarktydę. W trakcie ekspedycji zorganizowanej w ramach Międzynarodowego Roku Geofizyki (1955-1958) dotarł 4 stycznia 1958 do bieguna południowego i przeszedł w poprzek Antarktydę. Następnie dołączył do nowozelandzkiej służby dyplomatycznej, którą pełnił do 1989 r. W 1960 roku założył fundusz powierniczy – Himalayan Trust, który prowadzi akcje pomocy dla Szerpów. Dzięki działalności funduszu w himalajskich wioskach wybudowano dla Szerpów 27 szkół, 2 szpitale, 12 ośrodków zdrowia, mosty, wodociągi a nawet małe lotniska. Został honorowym obywatelem Nepalu. Tam też w katastrofie lotniczej zginęła jego pierwsza żona Louise i córka Belinda.

Odznaczenie Krzyżem Komandorskim

Podczas wizyty w Polsce 17 czerwca 2004 został odznaczony przez Prezydenta R.P. Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej w uznaniu wybitnych zasług dla światowego himalaizmu oraz za działalność charytatywną. Zmarł wskutek niewydolności serca 11 stycznia 2008 roku w szpitalu w Auckland. Informacja o jego śmierci została podana do publicznej wiadomości przez premiera Nowej Zelandii.

Edmun Hillary