Prace w pasiece prowadzi się przez cały rok. Konkretne zadania przypisane są do konkretnego kwartału. Na okres wakacyjny przypada najważniejsze, a zarazem najtrudniejsze zadanie – miodobranie. Dlatego wiosną sprzęt należy dokładnie sprawdzić.
Pomieszczenie na miodobranie
Pszczelarz powinien mieć specjalne pomieszczenie, w którym będzie przeprowadzać proces miodobrania. Pracownia pszczelarza, musi mieć ograniczony dostęp dla pszczół. Składowane tam ramki z miodem powinny zostać odstawione na specjalne regały i zabezpieczone. Warunki w jakich ma odbywać się proces pozyskiwania miodu są ściśle unormowane prawnie. Cały sprzęt powinien być wykonany z materiałów nadających się do mycia i dopuszczonych przez Państwowy Zakład Higieny. W samym pomieszczeniu musi być dostęp do bieżącej wody. Wachlarz sprzętu dostępnego na rynku jest ogromny, a pszczelarz sam musi dostosować wybór konkretnych urządzeń do swojej pasieki, ponieważ nie istnieje uniwersalny „dobry wybór”.
Mechaniczne pozyskiwanie miodu
Na świecie istnieją tak duże pasieki produkujące miód, w których pszczelarze zdecydowali się na otwarcie linii technologicznej do mechanicznego pozyskiwania miodu. W Polsce pszczelarstwo dzięki dotacjom staje się coraz bardziej nowoczesne. Jest jeszcze wiele jest do zrobienia, gdyż wykorzystuje się jeszcze tradycyjne metody pozyskiwania miodu. Najbardziej skomplikowaną i zajmującą czas czynnością jest odsklepianie plastrów na ramkach. Dlatego powstało wiele usprawnień tego procesu, takich jak: brytfanki z ociekaczem, noże z podgrzewanym ostrzem, specjalne stoły z komorami do umieszczania w nich ram z miodem, a nawet bardziej skomplikowane połączenia urządzeń – specjalne stoły z uchwytami na ramy i noże podgrzewane parowo.
Plastry są odwirowywane z miodu, a następnie umieszczane z powrotem w ulach. Ważne, aby ramki wyciągane z ula do miodobrania były z miodem dojrzałym. Dobrze, kiedy plaster na ramce jest poszyty woskiem minimum w 2/3 powierzchni, gdyż daje to minimalną gwarancje dojrzałości miodu i zmniejsza szanse na jego popsucie. Jeśli po wstrząśnięciu ramki wypada z niej świeży nakrop, to miód jest niedojrzały i taką ramkę należy włożyć do ula, aby pszczoły dokończyły swoją pracę.
Wirowanie miodu
W krajach, gdzie miodobranie nie jest na poziomie przemysłowym, wykorzystuje się sprzęt bardziej tradycyjny i prosty w obsłudze jakim są miodarki.
Można wyróżnić różne typy tego urządzenia, zaczynając od podziału na automatyczne i ręczne. Automatyczne są podłączane do prądu, natomiast ręczne wymagają stałej obsługi przez pszczelarza, ponieważ napędzane są, poprzez korbę, siłą ludzkich rąk. Miodarki różnią się też między sobą pojemnością. Miodarki diagonalne mogą jednorazowo pomieścić około 2 do 5 ramek, natomiast miodarki radialne nawet do 80 ramek. Połączeniem technologii miodarek diagonalnych i radialnych są miodarki kasetowe. Pozwalają one na obracanie się ramek samoistnie, a cała konstrukcja ułożona jest prostopadle do ścian obrotowego bębna.
Tak przygotowany miód nie jest jeszcze gotowy do sprzedaży. Musi on zostać rozlany do szczelnych naczyń, którymi zazwyczaj są słoiki. Następnie takie słoiki umieszcza się na regałach, w suchych i ciemnych pomieszczeniach. Ponieważ miód łatwo chłonie zapachy, należy zadbać o to, aby w miejscu jego przechowywania nie znajdowało się nic, co wydziela silną woń. W nie może być żadnych rzeczy wydzielających silną woń. Temperatura pomieszczenia i jego wilgotność są bardzo istotne, aby miód się nie popsuł.
Produkty pszczele
W Polsce najważniejszym pszczelim produktem nadal pozostaje miód, ale na coraz większą skalę rośnie znaczenie innych produktów pszczelich. Są nimi jad, kit, wosk, pyłek kwiatowy, pierzga i mleczko pszczele. Wykorzystywane są w takich branżach jak: apiterapia, mydlarstwo, wyrób świec, farmacja, medycyna czy kosmetologia.
Paulina Prorok
bibliografia
J. Nowak, M. Piątek, M. Walerowicz, Pszczelarstwo
J. Riondet, Pszczelarstwo krok po kroku
S. Trzybiński , Wszystko o miodzie i jego pozyskiwaniu
Ptaki mimetyczne
Przeczytaj artykuł o ptakach mimetycznych Pauliny Prorok.