,,Morskie pszczoły” – o analogii do pszczół, korelacji trawy morskiej i bezkręgowców, miejscu żerowania żółwia zielonego.
Ekosystemy, których biotop stanowi środowisko wodne są niezwykle złożone i pełne nieodkrytych gatunków fauny i flory oraz relacji między nimi. W nich można doszukać się podobieństw do tych występujących do lądzie, które są o wiele bardziej dostępne do obserwacji i badań. Dotychczas twierdzono, iż zapylanie kwiatów może odbywać się przy pomocy wody (hydrogamia) jednak kooperacja przenoszenia pyłku przez zwierzęta między roślinami jest zarezerwowana tylko dla środowiska lądowego a sztandarowymi owadami, które się tym trudnią są pszczoły. Transport pyłku drogą wodną poprzez prądy morskie uznano zaś za prawie wyłączną adaptację roślin do życia w środowisku rzek, mórz i oceanów.
Zjawisko przenoszenia pyłku między roślinami podwodnymi przy udziale zwierząt zaobserwowano w Meksyku. Media określiły nowe zjawisko jako odkrycie piękna biologicznego na stosunkowo późnym etapie eksploracji Ziemi, ukazując analogię i tworząc określenie ,,morskich pszczół”. W 2016r. Brigitta I. van Tussenbroek i in. opublikowali artykuł w Nature Communication, który rzucił zupełnie nowe światło na podwodne zależności organizmów – trawy morskiej Thalassia testudinum i bezkręgowców.
Czy żółwie przenoszą pyłek
Autorzy po wstępnych obserwacjach zdecydowali się na przeprowadzenie eksperymentu, który miałby potwierdzić, że bezkręgowce zdolne są do przenoszenia pyłku poprzez odwiedzanie kwiatów przy jednoczesnym braku prądów wody typowych dla naturalnego środowiska, a całość badania odbyła się w akwarium. Okazało się, że zapylanie przy udziale zasiedlonej fauny powiodło się. Co więcej, określono, że społeczność odwiedzająca te kwiaty nocą jest znacząca i bardzo liczna. Niektóre ze skorupiaków i wieloszczetów są przenoszone z prądem wody i najprawdopodobniej przyciągane przez masę śluzowo- pyłkową zaś inne potrafią przemieszczać się samodzielnie między kwiatami męskimi i żeńskimi żółwiej trawy.
Żółwia trawa
T. testudinum, potocznie nazywana żółwią trawą tworzy morskie łąki na płytkich obszarach morza Karaibskiego, Zatoki Meksykańskiej i północnej części przylądka Canaveral na Florydzie. Na ich wartość biologiczną składa się nie tylko produkcja tlenu i oczyszczanie środowiska wodnego, ale także jest ona ważnym żerowiskiem i środowiskiem rozrodu oraz schronienia wielu organizmów wodnych, w tym ryb i żółwi. Ta, jak i inne trawy morskie to także środowisko dla jeżowców, krabów i krewetek, glonów i okrzemków oraz bakterii zasiedlających jej blaszki liściowe. Zaś rozkładające się liście tej i innych traw użyźniają dno będąc znaczącą częścią detrytusu.
Większość żółwi morskich określa się jako mięsożerne, które podążają np. za zakwitami meduz; zjadają mięczaki i skorupiaki. Wyjątkiem jest żółw zielony (Chelonia mydas), którego pokarmem są trawy morskie oraz glony. Sama nazwa tego zwierzęcia pochodzi od zabarwienia jego tkanki tłuszczowej. Żółwie zielone mają duże zapotrzebowanie w diecie na celulozę i hemicelulozę. Co więcej, chętniej wybierają poletka młodych liści T. testudinum przez co zapewniają sobie lepiej strawną i bardziej wartościową paszę. Wiedza o wartości bezkręgowców w środowisku wodnym oraz ich współpracy z T. testudinum może być kluczowa dla ochrony bioróżnorodności i lepszego zrozumienia zależności w przyrodzie.
Zapotrzebowanie pszczoły na wodę
Dla samej pszczoły miodnej (Apis mellifera) woda pełni również ogromne znaczenie. Największe zapotrzebowanie na nią przypada w wiosnę podczas czerwienia matki. Rodzina w skrajnych warunkach potrafi odparować nawet 3l wody z nektaru w ciągu dnia. Wyliczono także, że przeciętna rodzina pszczela w ciągu roku zużywa jej około 35-50l. Wielu pszczelarzy, zarówno rodzimych jak i egzotycznych pszczół, zaobserwowało, że pszczoły mimo dostępu do czystej wody wybierają często tą stojącą, zanieczyszczoną odchodami. Jak się okazuje, uzupełniają one w ten sposób niedobory mineralne. Być może jest to także związane ze wspieraniem określonej flory ich przewodu pokarmowego.
Związek pszczół z wodą kryje jeszcze jeden zaskakujący fakt. Są one bowiem zdolne do przemyślanego ruchu na wodzie. Podczas gdy owadzie skrzydełka przyklejają się do wody co jest często powodem ich topienia się… to inżynier C. Roh wraz z M. Gharib dokonali pewnych intrygujących obserwacji. Pszczoła nie uderza bezmyślnie skrzydłami o taflę wody, jak robią to np. muchy chcąc się od niej oderwać do lotu, ale przy pomocy małej siły zachowuje się jak ,,hydropłat wodolotu”. Pszczele skrzydło delikatnie rotuje wpychając i wypychając spod i nad siebie wodę. Dzięki wprawianiu wody w drgania i wytwarzaniu fal pszczoła ma szansę ,,dopłynąć” do brzegu. Pozostaje jednak nadal owadem lądowym we wszystkich poznanych gatunkach w rodzaju Apis.
Literatura: